Б.Энхбаяр: Хэрэг хийгээгүй 267 хүнд ял өгсөн байсан

Ш.АДЪЯАМАА
2021/10/12

Хууль зүйн байнгын хорооны хуралдаанаар Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцэж байна. УИХ-ын гишүүн Б.Энхбаяр, Б.Пүрэвдорж, Ц.Сандаг-Очир нар Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг УИХ-ын дарга Г.Занданшатарт энэ оны дөрөвдүгээр сард өргөн барьсан.

Хуулийн төслийн талаар байнгын хорооны гишүүд асуулт асууж байна. 

УИХ-ын гишүүн Ж.Сүхбаатар:

-Н.Учрал гишүүний хэлж байгаа болгоомжлолыг хууль санаачлагчтай өмнө нь ярилцаж байсан. Тусгасан болов уу гэж харсан. Шүүхийн урьдчилсан хэлэлцүүлгийн шатанд хэргийг буцаая гэж. Яг шүүхийн шатанд тодорхой асуудлууд зайлшгүй шаардлага гардаг учраас ял завшуулахгүйн тулд шүүх хуралдаанд хойшлуулалт хийж, түргэн шуурхай  асуудлыг шийдвэрлэдэг больё гэж ийм  байдлаар оруулж ирсэн байна. Бид нэг зарчмыг өнгөрсөн он жилүүдэд буруу ойлгож ирсэн. Бүх шатны шүүхийн шийдвэр эцсийнх байх ёстой гэсэн шаардлага. Манайхан тэгэж ойлгодоггүй. Эрүүгийн хянан шийдвэрлэх тухай хуульд ч гэсэн шүүхийн эцсийн шийдвэр гээд. Давж заалдах хяналтын шат гэдэг бол хэргийг хянаж, эрхзүйн үндэслэл талаас нь хянаж байгаа болохоос биш тухайн хэргийг эцэслэн шийдвэрлэх гээд байгаа чиглэлтэй биш. Гаргаж байгаа шүүх болгоны шийдвэр эцсийнх байдаг гэдэг агуулгыг ярихгүй байгаа. Шүүхийн шинэ хуулиар дээд шүүх олон хэрэг, маргааныг хүлээж авдаг байсныг болиулсан.Бүх хүн давж заалдах эрх хангагдаж байгаа. Гэхдээ хяналтын шат өөр. Энэ утгаараа шүүх  бол асар хариуцлагатай газар. Дараагийн шатны шүүх байгаа гэж асуудалд хандаж болохгүй. Ял завших вий гэдэг дээр тодорхой байх хэрэгтэй. Гадны оронд хэрэг шийдвэрлэлт маш тодорхой байдаг. Гэтэл манайд хэрэг нь шийдэгдсэн эсэх нь тодорхойгүй үлдчихдэг.Өөх ч биш, булчирхай ч биш.Мөрдөн байцаах прокурорын байгууллагын дутагдлыг шүүх дээр засч болно. Тиймээс ял завшуулахгүй байх дээр анхаараарай.

Хууль санаачлагч, УИХ-ын гишүүн Б.Энхбаяр:

-Шүүхээс буцсан хэргүүд хаачдаг вэ гэдэг талаар судалгаа хийсэн. 2019-2021 онуудыг судалгаанд хамруулахад шүүхээс буцаагдсан хэргийн 267 нь хэрэгсэхгүй болсон байсан. Энэ нь юу хэлж байна вэ гэхээр анхан болон давж заалдах шатны шүүх 267 хүнийг хэрэг хийгээгүй байхад нь ял өгсөн байсан гэсэн үг. Өөрөөр хэлбэл, 10 хэрэг тутмын нэг нь. Энэ бол өндөр тоо. Хэлмэгдүүлсэн байна. Хүнийг ингэж хэлмэгдүүлж болохгүй биз дээ. Хэрэв хэлмэгдүүлсэн бол төр тэднээс уучлалт гуйх ёстой. Хэвийн зүйл юм уу. Нэг хүний эрх ч гэсэн хуулиар хамгаалагдахын төлөө бид үхэн хатан тэмцэх учиртай. Гэтэл хуулийн байгууллагууд хэргийг бөмбөлөг шиг нааш, цааш нь шиддэг. Хэргийг буцаадаг байдал сүүлдээ юу болж хувирсан бэ гэхээр мөрдөн байцаагч, прокурор, шүүгчийг авлигын сүлжээнд оруулж байгаа юм. Үүнийг би нийтэд нь хуулийн мафи гэж хэлнэ. Хоорондоо тохиролцож бөмбөг шиддэг гэсэн үг. Энэний хэргийг нэлээд чангалаад би мөрдөн шалгая гэдэг. Сүүлдээ бүр ийм яриа гарсан байна лээ. "Энэ хүнээс авах юм нь болчихлоо доо, ийм ийм хөрөнгөтэй байсан. Авах юмыг нь авчихлаа, одоо больё" гэдэг. Ингэж хэрэг буцаадаг байдал хүнийг хэлмэгдүүлж, хоорондоо хуулийн байгууллага шиддэг. Прокурор хэрэг дутуу шийдээд шүүх рүүгээ шиддэг нь чиглэл авах л зорилготой. Хэрэг буцааснаар шүүхийг яллагч болгож хувиргаад байгаа юм. 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлд:

  • Шүүх хуралдааны явцад нотлох баримтаар тогтоогдсон хэргийн нөхцөл байдлыг үндэслэн шүүгдэгчид холбогдох хэргийн зүйлчлэлийг хүндрүүлэх шаардлагатай болсон, эсхүл хэрэг бүртгэлт, мөрдөн байцаалтын явцад оролцогчийн эрхийг зөрчсөн, хууль бусаар хязгаарласан болон нотлох баримт цуглуулж бэхжүүлэх талаар хуульд заасан журам зөрчигдсөн талаар талуудын гаргасан гомдлыг шийдвэрлэх нөхцөлд шүүхээс хэрэг хянан хэлэлцэхийг нэг удаа 30 хүртэл хоногоор хойшлуулж шаардлагатай ажиллагаа явуулахыг прокурорт даалгах;
  •  Хэргийн бодит байдлыг тогтоох, оролцогчдын эрхийг хангах, хэргийг буруу тусгаарласан, мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулахдаа Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн, хууль буруу хэрэглэсэн алдааг засах, дутуу хийсэн мөрдөн шалгах ажиллагааг нөхөж хийх зорилгоор шүүхийн урьдчилсан хэлэлцүүлгийн шатанд хэргийг прокурорт буцаах зохицуулалтыг хэвээр үлдээж, шүүхийн шатанд болон давж заалдах, хяналтын шатны шүүхээс хэргийг прокурорт, эсхүл дахин хэлэлцүүлэхээр шүүхэд буцаах заалтыг хүчингүй болгох зохицуулалтыг нэмэхээр хуулийн төсөлд тусгажээ.
  • Ингэснээр шүүх, прокурорын байгууллагад улс төрд нөлөө бүхий этгээдээс дарамт шахалт үзүүлэх, авлига өгөхөөс урьдчилан сэргийлэх нэг боломж бүрдэх бөгөөд Үндсэн хуулиар баталгаажсан шүүхийн бие даасан байдлын зарчим, прокурорын гаднын нөлөвнд үл автах зарчим, гэм буруугийн зарчим, дэлхий нийтээр хүлээн зөвшөөрсөн шүүгдэгчийн гэм бурууг нэг л удаа шүүхээр эцэслэн шийдвэрлэх зарчмыг ноцтой зөрчиж, гэм буруутай этгээдэд ял завших боломж олгож буй хуулийн хийдлийг залруулах ач холбогдолтой гэж хууль санаачлагчид үзэж байна.


 


0
angry
0
care
0
haha
0
liked
0
love
0
sad
0
wow

Сэтгэгдэл (0)

ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна

Шинэ мэдээ
Гэр бүлийн хүчирхийллийн гэмт хэргийн улмаас 16 хүн нас баржээ 15 цагийн өмнө
Богд хааны ордон музей “Бат-Оршил ба ховор цуглуулгууд” үзэсгэлэн дэлгэжээ 15 цагийн өмнө
Н.Энхболд: Монгол өв соёлоо тээж, жороо морио унах дуртай 15 цагийн өмнө
Д.Төмөрхүлэг: Үндэсний бөхөөр барилдах дуртай. Хаана наадам болно тэнд очоод барилддаг даа 15 цагийн өмнө
Ерөнхий сайдын дэргэд Хүчирхийллийн эсрэг үндэсний хороо байгуулж, иргэний нийгмийн төлөөллийг хамтарч ажиллахыг урилаа 16 цагийн өмнө
Өнөөдөр Алтай, Хангайн уулархаг нутгаар бороо орно 17 цагийн өмнө
​ “GS25” сүлжээ дэлгүүр 2497 ажилчдынхаа дунд “Rise Together 2025” уралдааныг зохион байгуулжээ Өчигдөр
Энхтайваны өргөн чөлөөний хэсэгчилсэн засварын хүрээнд өнөөдрөөс зам хаана Өчигдөр
Пи Си Молл ХХК "ТОП 100 аж ахуйн нэгж"-ийн дахин шалгарлаа Өчигдөр
Толгойтын спорт цогцолборын барилгын ажил 75 хувьтай байна Өчигдөр
​“Нэткапитал Финанс Корпораци” Монгол Улсын ТОП 100 ААН‑ийн нэгээр шалгарч, салбартаа тэргүүллээ Өчигдөр
Ерөө голд нэг иргэн живж, амиа алджээ Өчигдөр
ТБХ:Монгол Улсын 2025 оны төсвийн тодотголын төслүүдийн гурав дахь хэлэлцүүлгийг хийлээ Өчигдөр
Улаанбурхан өвчний тохиолдол 14 мянгыг давжээ Өчигдөр
Түгээмэл тархацтай ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл өргөн мэдүүллээ Өчигдөр
​Алдарт Yoshinoya сүлжээ тав дахь салбараа ITC төвд нээлээ Өчигдөр
Ц.Оюунсүрэн: Миний хань О.Гантулга, дүү Ц.Содномдоржтой улсын наадамд хоёр удаа таарч барилдсан Өчигдөр
Дуу цахилгаантай бага зэргийн аадар бороо орно Өчигдөр
​ Шинэ хоршоо хөдөлгөөнд хамрагдсан малчид улсын төсөвт 500 гаруй сая төгрөгийн татварын орлого төвлөрүүлсэн байна 2025/07/03
Имарт (Скай Хайпермаркет ХХК) Монгол Улсын ТОП-100 аж ахуйн нэгжээр дахин шалгарлаа 2025/07/03