Монгол Улсын 100 хувь төрийн өмчит Хөгжлийн банк нь өнөөдөр дампуурлын ирмэгт тун ойртоод байна. Хөгжлийн банкны үндсэн чиг үүрэг нь улс орны хөгжилд өндөр хувь нэмэр оруулах ёстой төсөл хөтөлбөрүүдийг санхүүжүүлэх ёстой атал эсрэгээрээ улс төр, бизнесийн бүлэглэлийг "угжигч" банк болж хувирсан нь нэгэнт тодорхой болов.
Төрд очсон аливаа менежмент тийм ч амжилттай явдаггүй гэдэг жишээг мөн л Хөгжлийн банк харууллаа. Саяхан Монголбанкнаас Хөгжлийн банканд оруулсан шалгалтын тайлангаар нийт зээлийн активын 55.3 хувь нь чанаргүй байна гэж дүгнэсэн нь цааш үйл ажиллагаа явуулах боломжгүй гэсэн үг. Ийм эрсдэлд орсон учраас Хөгжлийн банкны гүйцэтгэх захирал Н.Мандуул Хөгжлийн банкны чанаргүй зээлийн эздийг олон нийтэд зарласан. Тодруулбал эхний удаад 25 компанийн 841 тэрбумын өр төлбөрийг олон нийтэд зарласан бол цаана нь зарлаагүй ААН-үүд үлдсэн. Учир нь Хөгжлийн банкны нийт чанаргүй зээл 1.6 их наяд төгрөг. Зээл аваад мурьсан эздээр зээлийг нь даруй төлүүлэхгүй бол ирэх оны сүүлээр төлөх "Самурай" бонд мөн 500 саяын бондын төлбөр гээд нийтдээ 800 сая ам.долларын зээлийг төлж чадахгүйд хүрнэ. Жирийн иргэн 5 сая төгрөгийн зээл арилжааны банкнаас авлаа гэхэд хуваарийн дагуу цаг тухайд нь зээлээ төлж барагдуулдаг атал манайд улстөрчид, том том бизнесийн бүлэглэлүүд зээл аваад хөсөр хаядаг нь хариуцлагын тогтолцоо хангалтгүйгээс гадна улс төрийн хамгаалалагчидтай байдагтай шууд холбоотой.
Харин үүнийг сөрж том том бизнесийн бүлэглэлүүдийн эсрэг хатуу зогсч тэднийг зээлээ төлөхийг шаардан тэмцэж буй Хөгжлийн банкны шинэхэн захирал Н.Мандуулыг хамгаалалтад авахгүй бол түүнд эрсдэл учрахыг үгүйсгэхгүй. Учир нь тэр улс төр , бизнесийн бохир луйврыг зоригтой илчилж улсын мөнгийг буцаан авахын төлөө зоригтой ажиллаж, шахаж байна. Үнэн төрхийг нь хуулсан улстөрчдийн гар хөл, бизнесийн бүлэглэлүүд одоо ууртай байгаа нь тодорхой. Түрүүчээ зарим нь зээлээ төлж эхэлсэн бол зарим нь аргалах арга цаам хайж байна, өнөөх л сурсан зангаараа.
Нөгөөтэгүүр Н.Мандуул ийм зоригтой дуугарч чадаж байгаа нь тэрбээр Хөгжлийн банкны гүйцэтгэх захирлаар очсноос хойш нэг ч зээл гаргаагүй. Харин өмнөх удирдлагуудын "үйлдвэрлэсэн" чанаргүй зээлийн эзэдтэй тэр тэмцэж, хатуу, хөтүүг сөрж явна. Түүний энэ тэмцэл тийм ч амар биш байх нь лавтай.
Хөгжлийн банк 2011 онд байгуулагдаж үйл ажиллагаагаа эхлүүлсэн. Н.Мандуулаас өмнө гүйцэтгэх захирлаар таван хүн ажилласан байжээ. Хамгийн эхний захирал Ким Жан Жингийн үед 294 тэрбум төгрөгийн Хөтөлийн цемент шохойн үйлдвэрийн зээл гарч, энэ нь Монголбанкны шалгалтаар чанаргүй зээлийн активт орсон байдаг.
Дараагийн гүйцэтгэх захирлаар Н.Мөнхбат томилогдсон.Түүнийг ажиллаж байх хугацаанд нийтдээ 960 тэрбум төгрөгийн чанаргүй актив Монголбанкны шалгалтаар тогтоогдсон. Н.Мөнхбатад холбогдох хэргийг шүүхэд шилжүүлсэн.Тэрбээр арилжааны банкинд байршуулсан 102 ширхэг мөнгөн хадгаламж хугацааны өмнө буцаан татсанаас хүүгийн орлогыг алдагдуулж Хөгжлийн банкинд 3.4 тэрбум төгрөгийн хохирол учруулсан, мөн худалдан авах ажиллагаанаас 4.9 тэрбум төгрөгийн хохирол учруулсан, түүнчлэн албан үүрэг албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж бусдад давуу байдал олгож нөхцөл хангаагүй компанид нийт 17,8 сая юань шилжүүлж их хэмжээний хохирол учруулсан нь тогтоогдсон аж.
Түүний дараа Хөгжлийн банкны захирлаар Б.Батбаяр ажиллаж, тухайн үед 487 тэрбумын, Г.Амартүвшин захирлын үед 33 тэрбумын чанаргүй зээл бий болжээ. Б.Батбаярт холбогдох хэргийг шалгаж байгаа талаар АТГ-аас мэдээлсэн.
Харин энэ оны нэгдүгээр сараас хойш Хөгжлийн банк нэг ч зээл олгоогүй, өмнөх удирдлагуудын олгосон чанаргүй зээлийн эздийн нүүрний арьсыг нь хуулж байна. Одоо л Хөгжлийн банкыг цэлийтэл цэвэрлэх цаг нь ирлээ. Гэвч Хөгжлийн банканд шургасан улс төрийн бохирдолтой тэмцэж буй Н.Мандуулд ард түмнээс өөр хамгаалалт үнэндээ алга.
27°C
Сэтгэгдэл (37)